Mỹ cân nhắc công nhận Việt Nam là 'nền kinh tế thị trường'

Tại phiên điều trần trực tuyến vào chiều 8/5 tại Washington, Bộ Thương mại Mỹ sẽ nghe lập luận từ cả hai phía ủng hộ và phản đối như một phần của quá trình đánh giá sẽ hoàn thành vào cuối tháng 7.

Hiện tại, Mỹ xem Việt Nam, Trung Quốc, Nga, Belarus, Azerbaijan và 9 quốc gia khác là những nền kinh tế phi thị trường, do đó là đối tượng của thuế chống bán phá giá ở mức cao.

Hàng hóa từ các nền kinh tế phi thị trường phải chịu mức thuế suất cao hơn trong các cuộc điều tra thuế chống bán phá giá. Các cuộc điều tra này của Mỹ sử dụng giá của nước thứ ba để xác định giá trị thị trường hợp lý của sản phẩm.

Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu tại buổi họp báo sau buổi hội đàm thông qua Tuyên bố chung, nâng tầm quan hệ Việt Nam - Mỹ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện ngày 10/9/2023.

Năm nay, Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ gia hạn thuế chống bán phá giá 25,76% đối với tôm nuôi đông lạnh từ Việt Nam, nhưng thuế đối với tôm từ Thái Lan, một nền kinh tế thị trường, chỉ ở mức 5,34%.

Bộ Thương mại Mỹ có một bộ tiêu chí khá hẹp để xác định một nền kinh tế có phải là nền kinh tế thị trường hay không.

Các tiêu chí bao gồm khả năng chuyển đổi tiền tệ; mức lương theo kết quả đàm phán giữa người lao động và chủ lao động và việc cấp phép cho liên doanh hoặc các dự án đầu tư nước ngoài khác.

Những tiêu chí khác bao gồm Chính phủ có sở hữu hay kiểm soát các phương tiện sản xuất hay không; chính phủ có kiểm soát việc phân bổ nguồn lực, giá và quyết định sản lượng hay không.

Ngoài ra, Bộ Thương mại Mỹ cũng cân nhắc một số yếu tố khác.

Quyết định nâng cấp quy chế cho Việt Nam có thể đối mặt với sự phản đối của các nhà sản xuất thép và nuôi tôm Mỹ, cũng như một số nghị sĩ trong Quốc hội, nhưng được các hãng bán lẻ và các nhóm doanh nghiệp khác ủng hộ.

Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Hội đồng Kinh doanh Mỹ - ASEAN (USABC), nguyên Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius cho biết: “Việt Nam hiện đã là một nền kinh tế thị trường. Nước này đã đáp ứng được các tiêu chuẩn như khả năng chuyển đổi tiền tệ và sẵn sàng để được công nhận quy chế chính thức”.

Cũng theo ông ông Osius, "các doanh nghiệp Mỹ đã đầu tư đáng kể vào Việt Nam vì họ nhận ra tiềm năng tăng trưởng của nước này".

Ông Ted Osius cho biết USABC nhìn nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường. USABC đã có khuyến nghị và gửi báo cáo cung cấp cho Bộ Thương mại Mỹ các minh chứng cho thấy nền kinh tế thị trường của Việt Nam.

"Các doanh nghiệp Mỹ đầu tư, hoạt động tại Việt Nam hết sức quan tâm đến thị trường Việt Nam và chỉ ra những lĩnh vực có tiềm năng hợp tác to lớn giữa hai nước như: phát triển năng lượng, chuỗi cung ứng, đổi mới sáng tạo...", ông Ted Osius cho hay.

Mộc An