Phiên bản mới của 'Lầu Năm Góc trên không'
Không quân Mỹ đã quyết định chi tới 13 tỷ USD để phát triển phiên bản mới của những chiếc máy bay E-4B, còn gọi là máy bay 'Doomsday'-Ngày tận thế. Nhìn bề ngoài chỉ như một chiếc máy bay thương mại, nhưng trong trường hợp xảy ra chiến tranh hạt nhân hoặc những thảm họa lớn, E-4B sẽ trở thành 'sở chỉ huy trên không' để Tổng thống Mỹ tiếp tục lãnh đạo đất nước.
Cụ thể, theo Reuters, không quân Mỹ mới đây đã trao hợp đồng trị giá 13 tỷ USD cho công ty Sierra Nevada để phát triển phiên bản mới của máy bay E-4B. Hợp đồng này nằm trong dự án Trung tâm tác chiến sinh tồn trên không (SAOC) nhằm thay thế các máy bay E-4B đã lỗi thời.
E-4B được biết tới là loại máy bay phục vụ trong những tình huống hết sức đặc biệt. Nhờ khả năng chịu được các vụ nổ hạt nhân và hiệu ứng điện từ, chúng sẽ đóng vai trò là trung tâm điều hành quốc gia trên không, văn phòng chỉ huy tác chiến trên không hay “Lầu Năm Góc trên không” để Tổng thống, Bộ trưởng Quốc phòng và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ tiếp tục chỉ huy quân đội trong trường hợp các trung tâm chỉ huy và kiểm soát trên mặt đất bị phá hủy bởi chiến tranh hạt nhân hoặc những thảm họa lớn khác. Để dễ hiểu hơn, có thể tưởng tượng nếu chiến tranh xảy ra, các máy E-4B sẽ có nhiệm vụ trực tiếp chuyển lệnh từ Tổng thống và các quan chức cấp cao nhất của quân đội Mỹ tới lực lượng hạt nhân của nước này, chẳng hạn như các tàu ngầm tên lửa đạn đạo hạt nhân, để đáp trả đối thủ.
Một chiếc máy bay E-4B của không quân Mỹ. Ảnh: U.S Air Force
Một chiếc máy bay E-4B tại căn cứ không quân Travis, bang California, Mỹ. Ảnh: U.S Air Force
Hiện nay, không quân Mỹ đang sở hữu và vận hành 4 máy bay E-4B, trong đó có ít nhất một chiếc luôn trong tình trạng sẵn sàng thực hiện các nhiệm vụ khẩn cấp. Phiên bản E-4B hiện tại do hãng Boeing phát triển và sản xuất từ thập niên 1970, dựa trên thiết kế của máy bay thương mại Boeing 747. Nhưng một số nguồn tin cho rằng chỉ chừng chưa đầy chục năm nữa chúng sẽ hết tuổi thọ sử dụng. Dữ liệu do không quân Mỹ công bố gần đây cũng cho thấy, khả năng sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ của những chiếc E-4B này hiện chỉ còn ở mức hơn 55%. Ngoài ra, theo Reuters, việc bảo trì loại máy bay này ngày càng trở nên khó khăn và hao tiền tốn của do các bộ phận của chúng đã lỗi thời.
Cũng chính vì vậy, không quân Mỹ đã đưa ra dự án SAOC nhằm phát triển phiên bản mới của máy bay E-4B. Đáng chú ý, lần này công ty Sierra Nevada chứ không phải Boeing được “chọn mặt gửi vàng” để phát triển phiên bản kế thừa của E-4B. Theo kế hoạch, việc chế tạo sẽ được thực hiện tại các cơ sở của công ty Sierra Nevada ở các bang Colorado, Nevada và Ohio và dự kiến hoàn thành vào năm 2036.
Những chiếc máy bay “Ngày tận thế” phiên bản mới của không quân Mỹ vẫn sẽ được thiết kế dựa trên nguyên mẫu của máy bay thương mại, nhưng sẽ được điều chỉnh, sửa đổi, hay nói cách khác là được “quân sự hóa” để đáp ứng các yêu cầu của Lầu Năm Góc. Tờ The Hindustan Times cho biết thêm, công ty Sierra Nevada mới đây đã quyết định mua 5 chiếc máy bay Boeing 747 của hãng hàng không Korean Air (Hàn Quốc). Những chiếc máy bay này trị giá khoảng 674 triệu USD và từng được Korean Air sử dụng cho các chuyến bay dân sự, nhưng vài năm trở lại đây không hoạt động nhiều do đại dịch Covid-19.
“Việc phát triển hệ thống vũ khí an ninh quốc gia quan trọng này bảo đảm khả năng chỉ huy, kiểm soát và liên lạc hạt nhân của Bộ Quốc phòng sẽ phù hợp và an toàn trong nhiều thập kỷ tới”, Ann Stefanek, người phát ngôn của không quân Mỹ chia sẻ với hãng tin CNN về dự án SAOC.
Tướng Charles Q. Brown, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, mới đây tuyên bố trước Ủy ban Thẩm định của Thượng viện Mỹ rằng, dự án SAOC sẽ không chỉ là phiên bản mới hơn của những chiếc E-4B mà còn có “những khả năng tiên tiến nhất” nước Mỹ có thể cung cấp.
