Những tượng đài bất tử trên biên giới (bài 3)

Bài 3: Những trận đánh điển hình của Đoàn 180 An ninh vũ trang miền Nam

Đoàn 180 ANVT miền Nam đón nhận danh hiệu Đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang (tháng 10/1996). Ảnh: Đăng Bảy

Góp phần đánh bại cuộc hành quân Junction City của địch

Suốt một chặng đường dài gian khổ, ác liệt của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, dù phải hy sinh, gian khổ, nhưng cán bộ, chiến sĩ Ðoàn 180 ANVT miền Nam vẫn luôn một lòng trung kiên với Ðảng, với cách mạng. Mặc cho mưa bom, bão đạn của kẻ thù, Ðoàn 180 ANVT luôn vững vàng bám trụ, hiệp đồng chặt chẽ với bộ đội chủ lực và du kích địa phương, quyết tâm đánh bại hàng trăm trận càn lớn nhỏ và mọi âm mưu, thủ đoạn của Mỹ - ngụy để bảo vệ nhân dân, bảo vệ an toàn Trung ương Cục miền Nam.

Tiêu biểu nhất là trận đánh bại cuộc hành quân Junction City của địch tấn công vào Chiến khu Dương Minh Châu (Tây Ninh). Theo đó, với ảo tưởng tiêu diệt trung tâm đầu não kháng chiến của ta ở Tây Ninh, cuối năm 1967, địch huy động 45.000 quân Mỹ, chư hầu và ngụy quân, hơn 80 xe bọc thép, 200 khẩu pháo, hàng trăm máy bay chiến đấu, trong đó có cả máy bay chiến lược B52, hàng nghìn xe quân sự, Mỹ mở cuộc hành quân Junction City đánh vào căn cứ Bắc Tây Ninh. Đây là cuộc phản công lớn nhất và nhiều tham vọng nhất của Mỹ nhằm đạt các mục tiêu: phá hủy căn cứ kháng chiến, tiêu diệt cơ quan đầu não cách mạng miền Nam, lực lượng chủ lực của quân giải phóng, đài phát thanh. Bịt biên giới, phá kho tàng, kho dự trữ hậu cần, chia cắt, lấn chiếm khu căn cứ từ lâu được coi là vùng “đất thánh” của cách mạng, tạo lá chắn bên ngoài cho quân ngụy ở tuyến sau bình định vùng Đông Nam Bộ và xung quanh Sài Gòn. Địch tham vọng sẽ giành được thắng lợi có tính chất quyết định, tạo ra một bước ngoặt làm xoay chuyển cục diện chiến trường có lợi cho chúng.

Trong trận đánh này, Ban An ninh Trung ương Cục giao nhiệm vụ cho Đoàn 180 ANVT miền Nam phối hợp với các cơ quan triển khai kế hoạch chống càn, xây dựng các cụm xã chiến đấu, củng cố hệ thống hầm hào, công sự chiến đấu liên hoàn, trận địa bí mật. Hơn 50 ngày đêm chiến đấu quyết liệt, lực lượng ANVT và các đơn vị chủ lực, dân quân du kích và nhân dân địa phương bám trụ kiên cường, chiến đấu dũng cảm, lần lượt đánh bại các mũi tấn công của địch, bẻ gãy gọng kìm “tìm diệt” và “bình định” của chúng. Trong trận đánh này, các chiến sĩ Đoàn 180 ANVT miền Nam đã cùng các lực lượng khác tiêu diệt 8.300 tên địch, phá hủy 692 xe quân sự các loại, bắn rơi 119 máy bay, phá hủy 64 đại bác.

Chiến công của Đoàn 180 ANVT miền Nam đã góp phần đánh bại cuộc hành quân Junction City của địch và góp phần cùng toàn Đảng, toàn quân và toàn dân lập nên chiến tích kỳ diệu của vùng đất “Miền Đông gian lao mà anh dũng”; vùng “Nam Bộ thành đồng của Tổ quốc”. Những địa danh ấy mỗi khi nhắc đến đã làm cho kẻ thù khiếp đảm kinh hoàng.

Tìm giặc mà đánh, mở đường mà đi

Trong quá trình chiến đấu, xây dựng và trưởng thành, bằng trí thông minh, sáng tạo và linh hoạt, Đoàn 180 ANVT miền Nam đã tham gia hàng trăm trận đánh lớn nhỏ, lập nhiều chiến công hiển hách. Điển hình như vụ 6 chiến sĩ trinh sát tiêu diệt 4 máy bay chiến đấu của Mỹ. Đồng chí Nguyễn Phước Tấn, nguyên là Trung đội trưởng Trung đội 5 Trinh sát - Đoàn 180 ANVT miền Nam nhớ lại: Ngày 10/10/1968, địch dùng máy bay đổ khoảng 3 tiểu đoàn ở Trảng Bò, gần khu vực căn cứ Trung ương Cục. Ngay lập tức, chúng đã bị lực lượng quân chủ lực miền Đông đánh gây thiệt hại nặng nề, không còn sức tấn công. Để nhằm cứu vãn tình thế, địch huy động nhiều máy bay chiến đấu phản lực loại F105 ném bom và pháo hạng nặng từ căn cứ quân sự Thiện Ngôn dội vào Xa Mát liên tục từ 4 giờ chiều đến 11 giờ đêm ngày 10/10. Sáng ngày 11/10, chúng huy động 5 chiếc máy bay trực thăng đi cứu trợ tàn quân. Tiểu đội trinh sát chúng tôi gồm: anh Ngọc, Ba Xê, Thanh, Đồng, Tâm và tôi (Ba Tấn) nhanh chóng di chuyển ra chỗ máy bay địch đáp xuống, sẵn sàng chiến đấu. Trong khoảng 30 phút, chỉ với súng tiểu liên AK và súng B40, chúng tôi đã bắn cháy 4 máy bay và tiêu diệt gần 100 tên địch.

Cán bộ, chiến sĩ Đoàn 180 ANVT miền Nam gói bộc phá chuẩn bị tiến đánh Chi khu quân sự Mỏ Công, Tây Ninh (tháng 3/1975). Ảnh: Tư liệu

“Bị đánh tả tơi, địch điều máy bay chiến đấu điên cuồng đánh phá. Lúc này, tiểu đội trinh sát của chúng tôi đã hy sinh 1 và bị thương 1, chỉ còn lại 4 người. Tôi và anh Tâm kiên quyết bám trụ ở công sự, chiến đấu đến hơi thở cuối cùng. Khi chiếc trực thăng lao vào tầm ngắm, tôi hướng nòng súng về đầu nó, bắn gần hết một băng đạn. Máy bay bốc cháy ngay, nhưng tên phi công vẫn cố bay về hậu cứ và rơi cách chỗ chúng tôi khoảng 2km” - anh Nguyễn Phước Tấn kể.

Theo lời kể của Đại tá Đặng Văn Thu (tức Tư Thu), nguyên Tham mưu trưởng Đoàn 180 ANVT miền Nam, trận công đồn, tiêu diệt Chi khu quân sự Mỏ Công (huyện Tân Biên) là một trong những trận đánh đẹp mà ông trực tiếp chỉ huy. Đây là lần đầu tiên Đoàn 180 ANVT miền Nam đánh đồn địch có công sự kiên cố và đã giành thắng lợi. Chiến thắng Mỏ Công đã góp phần trong việc giải phóng gần 10.000 người dân thoát khỏi sự áp bức, kèm kẹp của Mỹ - ngụy. “Đúng 4 giờ 20 phút sáng ngày 23/4/1975, Tiểu đoàn 2, Đoàn 180 ANVT miền Nam do tôi chỉ huy, nổ súng và chỉ sau 4 phút đã chiếm được vị trí đầu cầu, sau đó đánh vào lô cốt và vị trí trung tâm của địch. Trận này ta tiêu diệt 26 tên địch, bắt sống 38 tên, thu 1 khẩu 12 ly 7, 1 cối 81, 2 cối 60, 3 đại liên, 135 súng các loại và 5 tấn đạn cùng nhiều tài liệu quan trọng khác” - Đại tá Đặng Văn Thu kể.

Tháng 4/1975, cùng các cánh quân khác tiến về giải phòng Sài Gòn, trên dọc đường hành quân, với khẩu hiệu “Tìm giặc mà đánh, mở đường mà đi”, Đoàn 180 ANVT miền Nam tiếp tục lập nhiều chiến công mới, tiêu diệt hàng trăm tên địch. Sau khi giải phóng hoàn toàn miền Nam, Đoàn 180 ANVT đã tham gia làm nhiệm vụ trấn áp bọn phản cách mạng, bọn tàn quân trốn học tập cải tạo… Chỉ tính trong vòng 3 tháng tiếp quản Sài Gòn, toàn đơn vị đã phối hợp truy quét phá trên 30 vụ án, bắt hàng trăm tên chống phá chính quyền cách mạng; áp giải 4.000 tên, trong đó có nhiều tướng, tá ngụy đưa đi học tập cải tạo.

Chiến tranh đã đi qua, nhưng những chiến công của cán bộ, chiến sĩ ANVT miền Nam nói chung và Đoàn 180 ANVT miền Nam vẫn sáng ngời, góp phần tô thắm thêm lá cờ truyền thống của lực lượng BĐBP Anh hùng.

Đăng Bảy