Ngành Tài chính đoàn kết, kỷ cương, chủ động, sáng tạo hoàn thành tốt nhiệm vụ tài chính - ngân sách nhà nước

TCTC: Năm 2023, những diễn biến khó lường trên thế giới vẫn tiếp tục tác động tiêu cực đến kinh tế - xã hội (KT-XH) của nước ta. Đối mặt với những khó khăn, thách thức đó, ngành Tài chính đã nỗ lực thực hiện các nhiệm vụ điều hành tài chính - NSNN như thế nào, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Năm 2023, nhiệm vụ tài chính - NSNN được triển khai trong bối cảnh nền kinh tế vừa nỗ lực khắc phục những tác động của đại dịch COVID-19, vừa phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức mới phát sinh từ môi trường quốc tế cũng như nội tại nền kinh tế. Thế giới tiếp tục diễn biến nhanh, khó lường; xung đột Nga – Ukraine; Israel – Hamas diễn biến phức tạp; xu hướng bảo hộ, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt. Lạm phát ở mức cao, hầu hết các nền kinh tế lớn tăng trưởng thấp, thậm chí có dấu hiệu suy thoái; thanh khoản của hệ thống ngân hàng còn khó khăn, giá năng lượng, nguyên liệu đầu vào vẫn còn ở mức cao; nhu cầu hàng hóa nhập khẩu ở nhiều đối tác kinh tế lớn của Việt Nam giảm mạnh.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc.

Ở trong nước, phát sinh nhiều yếu tố tác động không thuận đến việc thực hiện các nhiệm vụ phát triển KT-XH và dự toán NSNN năm 2023. Hoạt động sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp còn khó khăn, thị trường thu hẹp, đơn hàng sụt giảm, tồn kho ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng, khó tiếp cận nguồn vốn tín dụng, chi phí vốn tăng cao. Tăng trưởng kinh tế thấp hơn dự kiến; hoạt động xuất nhập khẩu sụt giảm. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp; thị trường bất động sản còn nhiều khó khăn; hoạt động đầu tư của khu vực tư nhân và FDI chậm lại. Hạn hán, thiên tai, biến đổi khí hậu diễn biến bất thường...

Trong bối cảnh đầy thách thức trên, thực hiện chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, bám sát chủ trương điều hành năm 2023 của Chính phủ là “Đoàn kết, kỷ cương, bản lĩnh, linh hoạt, đổi mới sáng tạo, kịp thời hiệu quả” và tình hình thực tiễn, phát huy vai trò của chính sách tài khóa, ngành Tài chính đã chủ động, quyết liệt triển khai các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra; kịp thời tham mưu, đề xuất ban hành và tổ chức triển khai chính sách tài khóa và các chính sách vĩ mô khác hỗ trợ nền kinh tế, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân, góp phần ổn định vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển KT-XH.

Tổng thu NSNN đến hết ngày 25/12/2023 ước đạt 1.693,5 nghìn tỷ đồng, vượt 4,5% dự toán. Thu NSNN vượt chỉ tiêu kế hoạch đề ra trong khi đã thực hiện nhiều chính sách miễn, giảm, gia hạn thời gian nộp đối với nhiều loại thuế, phí, lệ phí và tiền sử dụng đất. Kết quả này đã thể hiện sự nỗ lực rất lớn, sự sáng tạo và linh hoạt của toàn ngành Tài chính trong việc “nuôi dưỡng nguồn thu”, “khoan thư sức dân” và không bỏ sót các khoản thu theo quy định pháp luật.

Trong năm 2023, nhiệm vụ chi ngân sách cũng rất lớn, trong khi nguồn thu gặp khó vì kinh tế khó khăn chung, từ đó tạo áp lực lên việc cân đối thu – chi trong bối cảnh khó khăn kéo dài. Tuy nhiên, ngành Tài chính đã cắt giảm chi tiêu thường xuyên, tăng chi đầu tư ngay khi lập dự toán, tăng nguồn lực cho việc xây dựng đường bộ cao tốc và công trình hạ tầng khác.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Đoàn đại biểu Việt Nam tại phiên khai mạc giao dịch sàn Chứng khoán NASDAQ (ngày 22/9/2023).

Ước đến ngày 31/12/2023, chi NSNN đạt khoảng 1,73 triệu tỷ đồng, đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH, quốc phòng, an ninh, quản lý nhà nước và thanh toán các khoản nợ đến hạn, đảm bảo kinh phí phòng, chống dịch, các nhiệm vụ chi an sinh xã hội, chăm lo cho các đối tượng hưởng lương, lương hưu và trợ cấp xã hội từ NSNN.

Trong năm 2023, Bộ Tài chính đã đề xuất chính sách tài khóa mở rộng, phát huy hiệu quả trực tiếp và gián tiếp trong nỗ lực chung cùng cả nước khắc phục khó khăn, phục hồi tăng trưởng. Cụ thể, dưới sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, cùng với việc triển khai quyết liệt, hiệu quả các kết luận của Trung ương, Nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch phát triển KT-XH năm 2023 và kế hoạch 5 năm 2021-2025, Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển KT-XH, dự toán NSNN và cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2023..., Bộ Tài chính đã chủ động theo dõi sát diễn biến thực tế để nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền cũng như ban hành theo thẩm quyền nhiều giải pháp về thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất. Dự kiến thực hiện các giải pháp về thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất trong năm 2023 sẽ hỗ trợ cho doanh nghiệp, người dân với tổng giá trị khoảng 196 nghìn tỷ đồng (trong đó: số tiền được gia hạn khoảng 121 nghìn tỷ đồng; số tiền được giảm khoảng 75 nghìn tỷ đồng). Thực tế thực hiện từ ngày 01/01/2023 đến ngày 25/12/2023 đã thực hiện giảm, gia hạn khoảng 193,4 nghìn tỷ đồng (trong đó: số tiền được gia hạn khoảng 115 nghìn tỷ đồng; số tiền được giảm khoảng 78,4 nghìn tỷ đồng).

Thực tế cho thấy, các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người dân về thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất được khẩn trương xây dựng, ban hành và triển khai thực hiện được đánh giá là kịp thời, có tác động tích cực và được cộng đồng doanh nghiệp, người dân hưởng ứng, đánh giá cao, qua đó góp phần vào những kết quả đạt được trong phục hồi và phát triển nền kinh tế trong thời gian qua.

TCTC: Thời gian qua, việc điều hành chính sách tài khóa được nhiều chuyên gia kinh tế, cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao vì đã phát huy hiệu quả hỗ trợ người dân và doanh nghiệp vượt khó. Nhìn về dài hạn hơn, chính sách tài khóa sẽ tiếp tục theo hướng nào, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Như tôi vừa phân tích, năm 2023, tình hình KT-XH của nước ta tiếp tục phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức do ảnh hưởng từ đại dịch COVID-19 và diễn biến tiêu cực của kinh tế thế giới. Trong bối cảnh đó, khó khăn vừa là áp lực, nhưng cũng là động lực để vừa hài hòa nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước giao, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, đảm bảo các cân đối lớn; chia sẻ, hỗ trợ doanh nghiệp, người dân vượt khó.

Chắc chắn, thời gian tới sẽ còn nhiều khó khăn thách thức đối với nền kinh tế nước ta nói chung và với cộng đồng doanh nghiệp, người dân nói riêng. Tuy nhiên, Bộ Tài chính vẫn luôn xác định đồng hành, sát cánh thông qua chính sách tài khóa và các giải pháp hỗ trợ để cộng đồng doanh nghiệp, người dân an tâm vượt qua khó khăn, khôi phục và phát triển hoạt động sản xuất - kinh doanh, qua đó sẽ đóng góp trở lại cho nền kinh tế, cho NSNN.

Theo đó, cùng với việc triển khai quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp hỗ trợ đã được ban hành, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục theo dõi sát tình hình thực tế để nghiên cứu, đề xuất các giải pháp phù hợp. Đồng thời, bám sát các chủ trương, định hướng đã được đề ra tại các nghị quyết của Đảng, của Quốc hội, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục nghiên cứu, tham mưu với cấp có thẩm quyền nhằm hoàn thiện đồng bộ hệ thống chính sách thuế phù hợp với các tiêu chuẩn của hệ thống thuế tốt theo thông lệ quốc tế, đáp ứng yêu cầu về nguồn lực để thực hiện Chiến lược phát triển KT-XH 10 năm 2021-2030.

Các đại biểu tham dự Hội nghị tổng kết công tác tài chính - ngân sách nhà nước năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024 (ngày 27/12/2023).

Chúng tôi cũng xác định, bên cạnh những giải pháp tài khóa trực tiếp nêu trên thì chuyển đổi số là một giải pháp hỗ trợ gián tiếp rất hiệu quả. Điều này có tầm quan trọng cùng với cải cách thể chế tài chính tốt hơn, phục vụ phát triển KT-XH. Chẳng hạn, trong công tác thu ngân sách, chúng tôi chỉ đạo ngành Thuế tiếp tục triển khai các biện pháp đã mang lại hiệu quả cao thời gian qua như: áp dụng hóa đơn điện tử, xây dựng cơ sở dữ liệu hóa đơn, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong phát hiện gian lận thuế, thu thuế thương mại điện tử, xây dựng cổng thông tin điện tử ngành Thuế, kết nối máy khởi tạo tính tiền với việc xuất và kiểm soát hóa đơn... Những giải pháp gián tiếp đó cũng hỗ trợ tốt không chỉ cho việc sửa đổi, ban hành chính sách tài chính, mà còn góp phần giúp các thị trường tài chính như chứng khoán, bảo hiểm, trái phiếu doanh nghiệp… phát triển ổn định, minh bạch, lành mạnh và bền vững hơn. Trong dài hạn, khi nền kinh tế phục hồi, phát triển, cần điều chỉnh thuế suất hợp lý để tăng nguồn lực tài chính công.

TCTC: Năm 2023, Việt Nam tiếp tục được các tổ chức quốc tế đánh giá cao về quản lý nợ công hiệu quả, góp phần tăng hạng tín nhiệm quốc gia. Bộ trưởng đánh giá như thế nào về thành công này?

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Có thể khẳng định, trong hai năm qua (2022 và 2023), tỷ lệ nợ công của Việt Nam đã có xu hướng giảm dần, trong giới hạn cho phép, góp phần quan trọng giữ vững an ninh tài chính quốc gia. Cơ cấu nợ tích cực, dư nợ trong nước tăng lên, góp phần giảm thiểu rủi ro tỷ giá. Nợ trong nước chủ yếu là trái phiếu chính phủ có kỳ hạn phát hành dài, giảm thiểu rủi ro vay đảo nợ. Việc rút vốn các khoản Chính phủ vay về cho vay lại đảm bảo trong hạn mức.

Kỳ hạn phát hành bình quân trái phiếu chính phủ năm 2021, năm 2022, năm 2023 đảm bảo mục tiêu 9-11 năm theo Nghị quyết số 23/2021/QH15 của Quốc hội. Tốc độ tăng dư nợ bảo lãnh chính phủ năm sau đảm bảo không vượt quá tốc độ tăng GDP danh nghĩa năm trước. Các khoản vay chính phủ bảo lãnh cho dự án đầu tư chưa sử dụng đến hạn mức rút vốn ròng. Tổng mức vay của ngân sách địa phương đạt 26,3% kế hoạch được Quốc hội phê duyệt. Các chỉ tiêu an toàn nợ từng năm của giai đoạn 2021-2023 đảm bảo trong các mức trần và ngưỡng an toàn được phê duyệt.

Nợ công duy trì ở mức bền vững, ổn định, dự kiến cuối năm 2023 khoảng 37% GDP, thấp hơn nhiều so với ngưỡng Quốc hội cho phép (tỷ lệ 60%) và vẫn ở mức bền vững. Các khoản vay được cơ cấu lại với chi phí thấp, kỳ hạn dài nợ nước ngoài của quốc gia giảm. Nghĩa vụ trả nợ trực tiếp/thu NSNN đảm bảo dưới mức 25% được Quốc hội phê duyệt.

Tựu chung lại, có thể đánh giá, công tác quản lý nợ công được điều hành chủ động, chặt chẽ, thận trọng, phù hợp với tình hình mới đã góp phần đảm bảo an toàn nợ công trong phạm vi mức trần, trong ngưỡng Quốc hội cho phép. Nhờ đó, trong bối cảnh nhiều quốc gia bị hạ bậc tín nhiệm, Việt Nam được các tổ chức xếp hạng tín nhiệm nâng hạng tín nhiệm quốc gia.

Năm 2022, tổ chức S&P quyết định nâng hệ số tín nhiệm quốc gia Việt Nam lên một bậc, từ mức BB lên mức BB+, triển vọng “Ổn định”. Tổ chức Moody’s quyết định nâng hệ số tín nhiệm quốc gia Việt Nam lên một bậc, từ mức Ba3 triển vọng Tích cực lên mức Ba2 triển vọng Ổn định. Tháng 12/2023, tổ chức xếp hạng tín nhiệm Fitch đã nâng hệ số tín nhiệm của Việt Nam từ mức BB lên mức BB+, triển vọng Ổn định.

Phát huy kết quả đạt được, để tăng cường quản lý và triển khai hiệu quả kế hoạch vay, trả nợ công, trong thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục tham mưu với cấp có thẩm quyền tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách về quản lý NSNN, đầu tư công, đồng bộ với hoàn thiện khuôn khổ quản lý nợ công. Cùng với đó, Bộ Tài chính tích cực thực hiện các giải pháp cơ cấu lại NSNN, quản lý nợ công để đảm bảo nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững...

TCTC: Thời gian qua, Bộ Tài chính đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm quản lý, chấn chỉnh giúp thị trường tài chính nói chung, thị trường chứng khoán và thị trường trái phiếu doanh nghiệp nói riêng trở thành kênh huy động vốn hiệu quả cho nền kinh tế. Xin Bộ trưởng cho biết định hướng phát triển đối với thị trường tài chính trong thời gian tới?

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc:Trong năm 2023, dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã tích cực triển khai các giải pháp giúp thị trường tài chính phát triển theo hướng cân bằng giữa thị trường tiền tệ và thị trường vốn: Thị trường cổ phiếu, thị trường trái phiếu, thị trường dịch vụ tài chính, thị trường bảo hiểm và thị trường xổ số, trò chơi có thưởng...

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc báo cáo về kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2022, giải trình vềcác chương trình mục tiêu quốc gia... trong phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (ngày 11/5/2023).

Cụ thể, về thị trường chứng khoán, tính đến ngày 29/12/2023, chỉ số VN-Index đạt 1.129,93 điểm, tăng 12,2% so với cuối năm 2022. Hiện nay, thị trường chứng khoán có 742 cổ phiếu, chứng chỉ quỹ niêm yết trên 2 Sở Giao dịch chứng khoán và 859 cổ phiếu đang ký giao dịch trên UPCoM. Giá trị vốn hóa đạt khoảng 5.863 nghìn tỷ đồng, tăng 12,2 % so với cuối năm 2022, tương đương 61,6% GDP ước tính năm 2022.

Về thị trường trái phiếu, hiện nay thị trường có 462 mã trái phiếu (cả trái phiếu doanh nghiệp và trái phiếu chính phủ) niêm yết với giá trị giao dịch bình quân năm đạt 5.882 tỷ đồng/phiên. Đặc biệt, sau hơn 05 tháng chính thức đưa vào giao dịch tập trung trên hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội, thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đã có sự tăng trưởng, với 760 mã trái phiếu của 206 doanh nghiệp, giá trị đăng ký giao dịch đạt gần 519,4 nghìn tỷ đồng.

Về thị trường bảo hiểm, trong năm 2023, tổng doanh thu phí bảo hiểm ước đạt 227.596 tỷ đồng, thị trường bảo hiểm phi nhân thọ tăng 2%, thị trường bảo hiểm nhân thọ giảm khoảng 12,5%; Đầu tư trở lại nền kinh tế ước đạt 757.652 tỷ đồng (tăng 12,5% so với cùng kỳ năm trước); Chi trả quyền lợi bảo hiểm ước đạt 86.467 tỷ đồng (tăng 31,1% so với cùng kỳ năm trước).

Với định hướng phát triển thị trường tài chính và dịch vụ tài chính đồng bộ, hiện đại, minh bạch và bền vững, trong năm 2024 và những năm tới, ngành Tài chính sẽ tập trung một số giải pháp trọng tâm sau:

Một là,tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý cho phát triển thị trường chứng khoán, hệ thống pháp luật kinh doanh bảo hiểm, khung khổ pháp lý về kế toán, kiểm toán, thẩm định giá và các dịch vụ tài chính khác, khung pháp lý đối với lĩnh vực xổ số và trò chơi có thưởng theo hướng tiếp cận với thông lệ quốc tế, phù hợp với điều kiện của Việt Nam.

Hai là, tăng cường hiệu quả quản lý và giám sát, tiếp tục đẩy mạnh hoạt động thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm trong lĩnh vực chứng khoán (bao gồm cả trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ), kinh doanh bảo hiểm; nâng cao vai trò quản lý nhà nước đối với dịch vụ tài chính, tạo môi trường pháp lý ổn định, thống nhất đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể tham gia thị trường.

Ba là, phát triển đa dạng các sản phẩm tài chính, cải thiện chất lượng theo hướng bền vững, tăng cường khả năng tiếp cận thị trường và triển khai các sản phẩm đầu tư như cổ phiếu, trái phiếu, chứng khoán phái sinh…; đa dạng hóa sản phẩm bảo hiểm nhằm đáp ứng nhu cầu của các cá nhân, tổ chức; nâng cao chất lượng dịch vụ kế toán, kiểm toán, thẩm định giá và các dịch vụ tài chính khác để đáp ứng nhu cầu xã hội.

Bốn là, chủ động áp dụng các thành quả của Cách mạng công nghiệp 4.0, hiện đại hóa cơ sở hạ tầng và công nghệ thông tin trong việc hoàn thiện tổ chức thị trường chứng khoán; chủ động cung cấp các dịch vụ tài chính công mới cho người dân, doanh nghiệp theo mô hình cá nhân hóa trên nhiều kênh, phương tiện giao tiếp; Phát triển hạ tầng kỹ thuật công nghệ thông tin, trang thiết bị tiên tiến, hiện đại, đồng bộ, đảm bảo vận hành liên tục, hiệu quả, an toàn và bảo mật dữ liệu.

Năm là, tiếp tục tái cấu trúc thị trường tài chính theo hướng tập trung nâng cao chất lượng dịch vụ, hướng tới thông lệ quốc tế trên khía cạnh mô hình hoạt động trong các lĩnh vực chứng khoán, bảo hiểm, dịch vụ tài chính, xổ số và trò chơi có thưởng; thúc đẩy hoạt động của dịch vụ xếp hạng tín nhiệm, khuyến khích các tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế tham gia cung cấp dịch vụ tại thị trường Việt Nam.

TCTC: Việc nâng cao chất lượng công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế pháp luật về tài chính luôn được Bộ trưởng quan tâm và chỉ đạo sát sao. Xin Bộ trưởng chia sẻ thêm về kết quả trong công tác này?

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Đẩy mạnh hoàn thiện và nâng cao chất lượng thể chế tài chính là một trong ba đột phá chiến lược tài chính đến năm 2030 để xây dựng nền tài chính quốc gia phát triển bền vững, hiện đại và hội nhập. Do vậy, trong năm 2023, ngành Tài chính đã tập trung triển khai hiệu quả công tác này.

Căn cứ nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 01/NQ-CP và Chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật năm 2023 của Chính phủ, Bộ Tài chính đã trình Quốc hội thông qua Luật Giá mới và 05 nghị quyết; trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua 02 nghị quyết và hoàn thành 43/61 đề án nhiệm vụ được giao, trong đó có 15 đề án, nhiệm vụ được giao bổ sung trong quá trình điều hành. Bộ Tài chính đã xây dựng, trình Chính phủ ban hành 19 nghị định, xem xét ban hành 15 dự thảo nghị định; trình Thủ tướng Chính phủ ban hành 04 quyết định, xem xét ban hành 02 quyết định; ban hành theo thẩm quyền 64 thông tư hướng dẫn trong lĩnh vực tài chính – NSNN.

Nhìn chung, trong năm 2023, nhiệm vụ xây dựng, hoàn thiện thể chế được Bộ Tài chính thực hiện chủ động, cơ bản đáp ứng được yêu cầu về tiến độ, đảm bảo chất lượng, thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước trong lĩnh vực tài chính – NSNN; kịp thời đề xuất, ban hành các văn bản pháp luật tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, cải cách thủ tục hành chính, tiết giảm chi phí, kích thích mở rộng sản xuất, tiêu dùng, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Thời gian tới, nhằm đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế pháp luật tài chính trong tình hình mới, toàn ngành Tài chính tiếp tục quán triệt, bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Kết luận số 19-KL/TW ngày 14/10/2021 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 9/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng... trên cơ sở đó, thể chế hóa vào hệ thống pháp luật tài chính.

Ngành Tài chính sẽ chủ động rà soát các chính sách pháp luật tài chính thuộc phạm vi quản lý để đề xuất nội dung hoàn thiện thể chế tài chính; kịp thời giải quyết các vướng mắc phát sinh trong thực tiễn, bám sát thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo, chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm trong xây dựng thể chế. Đồng thời, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hơn nữa tư duy xây dựng, hoàn thiện pháp luật để đề xuất được những định hướng chính sách lớn, then chốt nhằm góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị được giao.

TCTC: Là Bộ đa ngành, đa lĩnh vực liên quan mật thiết tới đời sống của người dân và doanh nghiệp, việc làm tốt công tác truyền thông chính sách có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Bộ trưởng đánh giá như thế nào về hoạt động này của Bộ Tài chính thời gian qua?

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc:Bộ Tài chính luôn xác định công tác truyền thông chính sách là một trong những nhiệm vụ trọng tâm bên cạnh công tác chuyên môn, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của Ngành. Với bối cảnh bùng nổ thông tin như hiện nay, công tác truyền thông chính sách càng phải được chú trọng, nâng cao tính chuyên nghiệp trong toàn hệ thống cơ quan hành chính nhà nước, trong đó tất yếu có ngành Tài chính. Thêm vào đó, trong tình hình thế giới có nhiều biến động, đặc biệt lĩnh vực kinh tế, tài chính, tiền tệ... thì truyền thông chính sách là phương tiện quan trọng giúp phản ánh nhanh nhất, thực chất nhất và khách quan nhất các thông tin trong và ngoài nước đến với xã hội.

Thời gian qua, Bộ Tài chính luôn chủ động xây dựng các kế hoạch thông tin tuyên truyền lớn, trọng tâm, trọng điểm liên quan đến các lĩnh vực thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ. Về cơ bản, các đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ Tài chính đã coi công tác thông tin tuyên truyền là một trong những nhiệm vụ thường xuyên. Với phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”, trước mỗi chủ trương, cơ chế, chính sách lớn chuẩn bị được xây dựng hoặc trước khi ban hành đều được các đơn vị chủ động lên kế hoạch truyền thông cụ thể.

Tôi thường nói rằng, Bộ Tài chính là “Bộ chính sách” mà làm chính sách thì phải công khai, minh bạch và tôn trọng ý kiến đóng góp của người dân, doanh nghiệp. Do vậy, công tác truyền thông chính sách chính là phương tiện để Ngành truyền tải thông tin đến xã hội và ngược lại cũng sẽ hỗ trợ ngành Tài chính nắm bắt, tiếp thu những góp ý của xã hội trong quá trình làm chính sách, qua đó, góp phần quan trọng đưa chính sách pháp luật vào cuộc sống và cũng góp phần đưa cuộc sống vào quá trình xây dựng chính sách nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của chính sách, tạo được sự thống nhất nhận thức, ý chí và hành động trong triển khai thực hiện.

Thực tế, trong quá trình xây dựng chính sách của ngành Tài chính thời gian qua, một số dự thảo văn bản có nội dung chính sách quan trọng đã được đẩy mạnh truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng để định hướng, giải quyết kịp thời những vấn đề cấp bách được đông đảo người dân quan tâm, từ đó nâng cao chất lượng, tính khả thi của chính sách.

Phải nhấn mạnh rằng, công tác truyền thông chính sách của ngành Tài chính đã có sự chuyển biến tích cực, chất lượng ngày càng được nâng cao hơn. Các đơn vị thuộc Bộ đã chủ động, phối hợp với các cơ quan báo chí để kịp thời thông tin, định hướng dư luận đối với các vấn đề thời sự của Ngành đang thu hút sự quan tâm. Các cơ quan báo chí ngành Tài chính đã không ngừng đổi mới, sáng tạo, nâng cao tính chuyên nghiệp theo cả chiều rộng và chiều sâu, đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao của độc giả, là cầu nối giữa cơ quan ngành Tài chính với xã hội. Các cơ quan báo chí ngành Tài chính đã làm tốt công tác truyền thông chính sách, góp phần tích cực vào nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý tài chính - ngân sách quốc gia.

TCTC: Mới đây, Ban Cán sự đảng Bộ Tài chính đã ban hành Nghị quyết số 17-NQ/BCSĐ về việc phát động phong trào thi đua lập thành tích chào mừng kỷ niệm 80 năm thành lập ngành Tài chính. Nhân dịp năm mới, Bộ trưởng có gửi gắm thông điệp gì đến cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong toàn Ngành?

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Năm 2023, cả nước và ngành Tài chính trải qua một chặng đường với rất nhiều khó khăn, thách thức, trong bối cảnh kinh tế, chính trị thế giới có nhiều biến động nhanh chóng, phức tạp, khó lường, chưa từng có tiền lệ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển KT-XH của Đất nước và đời sống của Nhân dân. Tuy nhiên, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự hành động quyết liệt của Chính phủ, sự chung sức đồng lòng của người dân và doanh nghiệp, Đất nước ta đã từng bước vượt qua những khó khăn và có bước phát triển khả quan, các cân đối lớn của nền kinh tế vẫn được giữ vững và bảo đảm.

Trong thành công chung đó, ngành Tài chính đã có những đóng góp tích cực khi chủ động, sáng tạo tham mưu Quốc hội, Chính phủ ban hành nhiều chính sách, giải pháp quan trọng để đảm bảo nguồn lực hỗ trợ quá trình phục hồi và phát triển KT-XH. Cùng với đó là sự nỗ lực, đoàn kết và quyết tâm của toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành Tài chính nên các nhiệm vụ tài chính - NSNN năm 2023 đã về đích vượt kế hoạch, đóng góp quan trọng vào các thành tựu KT-XH của Đất nước.

Xác định 2024 sẽ là năm rất khó khăn, diễn biến tình hình kinh tế - chính trị trên thế giới và khu vực sẽ còn đối mặt với nhiều thách thức mới, do đó, nhiệm vụ của toàn ngành Tài chính là hết sức nặng nề. Cùng với giữ vững ổn định vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn của Đất nước, chính sách tài chính phải khơi thông mọi nguồn lực để thúc đẩy kinh tế phục hồi và tăng trưởng toàn diện sau giai đoạn bị tác động từ đại dịch COVID-19.

Hơn lúc nào hết, để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, lập thành tích hướng tới chào mừng kỷ niệm 80 năm thành lập Ngành và Đại hội thi đua yêu nước ngành Tài chính lần thứ VI năm 2025, với khẩu hiệu thi đua: “Đoàn kết, kỷ cương; Bản lĩnh, linh hoạt; Đổi mới, sáng tạo; Kịp thời, hiệu quả, quyết tâm hoàn thành toàn diện các mục tiêu, nhiệm vụ tài chính – NSNN giai đoạn 2023-2025”, mỗi cán bộ, công chức, viên chức và người lao động ngành Tài chính tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, sáng tạo, chung sức, đồng lòng, giữ nghiêm kỷ luật, kỷ cương, thi đua hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ chính trị được giao. Hơn lúc nào hết, mỗi cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành Tài chính hãy luôn nuôi dưỡng lòng yêu Ngành, yêu nghề, chia sẻ động viên nhau cùng quyết tâm trên mỗi cương vị công tác, vượt qua mọi gian nan, thử thách để góp sức cùng toàn Ngành hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó.

Nhân dịp năm mới đón Xuân Giáp Thìn, thay mặt Ban Cán sự đảng, Lãnh đạo Bộ Tài chính và nhân danh cá nhân, tôi xin gửi tới toàn thể cán bộ, công chức, viên chức và người lao động các thế hệ ngành Tài chính lời chúc mừng tốt đẹp nhất, chúc các đồng chí và gia đình mạnh khỏe, hạnh phúc, năm mới an khang, thịnh vượng.

TCTC: Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng.

Bài đăng trên Tạp chí Tài chính kỳ 1+2 tháng 1/2024