Huyện Minh Hóa (Quảng Bình): Tìm đầu ra cho sản phẩm mật ong
Tại huyện Minh Hóa (Quảng Bình), nhiều năm qua, nghề nuôi ong lấy mật đã góp phần phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo cho người dân địa phương. Sản lượng thu hoạch hằng năm trên địa bàn huyện là khá lớn, tuy nhiên giá cả lại không cao bởi địa phương chưa xây dựng được thương hiệu cho sản phẩm.
Nhiều lợi thế phát triển nghề nuôi ong lấy mật
Xã Xuân Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình có tổng diện tích rừng tự nhiên khoảng 4.700 ha. Với điều kiện tự nhiên thuận lợi, cách đây hàng chục năm, người dân địa phương đã thuần hóa ong rừng nuôi lấy mật, trở thành nghề truyền thống mang lại thu nhập ổn định.
Ông Đinh Xuân Khách, sinh năm 1949, ở thôn Minh Xuân là người có thâm niên nhất trong nghề nuôi ong ở xã Xuân Hóa. Cách đây khoảng 30 năm, ông đã thuần hóa ong rừng, đem về nuôi nhốt. Đến nay, gia đình ông đã có hơn 250 đàn ong, mỗi năm cho tổng sản lượng mật khoảng 2,5 tấn trị giá hơn 350 triệu đồng.
Với hơn 100 đàn ong, trung bình mỗi năm ông Đinh Văn Thiên (đứng giữa) thu hoạch gần 1 tấn mật.
Trong khi đó, ông Đinh Văn Thiên (thôn Cầu Lợi, xã Xuân Hóa, huyện Minh Hóa) là một trong những người có nhiều kinh nghiệm nuôi ong lấy mật. Hơn 20 năm theo đuổi nghề này, đến nay gia đình ông đã gây dựng được hơn 100 tổ ong. Trung bình mỗi năm, gia đình ông Thiên thu hoạch được khoảng gần 1 tấn mật, cho thu nhập khoảng 150 triệu đồng/năm.
Xã Xuân Hóa, huyện Minh Hóa hiện có 68 hộ nuôi ong ở tất cả 7 thôn với trên 1.710 đàn ong. Đây là địa phương có nhiều hộ gia đình nuôi ong lấy mật nhất tại huyện Minh Hóa. Mỗi năm, toàn xã thu hoạch khoảng 1,7 tấn mật, giá trị tương đương khoảng 1,7 tỷ đồng. Thời gian người nuôi thu hoạch mật là từ tháng 4 đến cuối tháng 6. Chu kỳ khai thác mật ong thường kéo dài 18 đến 22 ngày; mỗi lần thu hoạch, một tổ ong cho sản lượng khoảng 10 lít.
Theo chia sẻ của nhiều người, nghề nuôi ong không tốn nhiều công sức, kinh phí nhưng hiệu quả mang lại khá cao. Tuy nhiên, nghề này cũng chịu nhiều rủi ro bởi ong thường bị bệnh ấu trùng, nhất là về mùa đông. Cùng với đó, con ong ưa sự yên tĩnh, môi trường mát mẻ, trong lành, nếu không khí bụi bẩn hoặc ô nhiễm chúng sẽ bay đi nơi khác. Vì vậy, người nuôi ong luôn phải cần mẫn, thường xuyên theo dõi, chăm sóc, đặc biệt là phải cập nhật kiến thức, áp dụng kỹ thuật thì mới thành công.
Nuôi ong lấy mật giúp gia đình ông Đinh Minh Tương, thôn Đặng Hóa, xã Hóa Sơn, huyện Minh Hóa có thu nhập ổn định.
Ông Đinh Văn Quỳnh, Phó chủ tịch UBND xã Hóa Sơn, huyện Minh Hóa cho biết, hiện, toàn xã có 32 hộ nuôi ong với tổng 280 đàn. So với các xã khác trên địa bàn huyện, số lượng đàn ong ở xã Hóa Sơn không nhiều, sản lượng mật không lớn, tuy nhiên, đầu ra cho sản phẩm mật ong rất ổn định. "Hiện, Hóa Sơn là xã đầu tiên trong toàn huyện có sản phẩm mật ong được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao, vì vậy, mật thu hoạch đến đâu tiêu thụ đến đó. Đặc biệt, giá mật bán ra cao gần gấp đôi so với các địa phương khác nên bà con rất phấn khởi".
Ổn định đầu ra cho sản phẩm mật ong
Theo thống kê từ Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Minh Hóa, năm 2023, toàn huyện có hơn 6.160 đàn ong được nuôi ở 13/15 xã, thị trấn, trong đó tập trung nhiều nhất là ở các xã: Xuân Hóa, Hóa Hợp, Hồng Hóa, Hóa Phúc và thị trấn Quy Đạt. Tổng sản lượng mật thu hoạch năm 2023 là hơn 616 tấn.
Theo Bí thư Đảng ủy xã Xuân Hóa Đinh Duy Văn, nhận thấy đây là nghề mang lại thu nhập ổn định, thời gian qua, địa phương tích cực khuyến khích người dân phát triển, nhân rộng mô hình nuôi ong. Địa phương cũng đã giải ngân hơn 300 triệu đồng hỗ trợ các gia đình nuôi ong là hộ nghèo (14 triệu đồng), hộ cận nghèo (12 triệu đồng) và hộ mới thoát nghèo (10 triệu đồng), tuy nhiên, do đầu ra cho sản phẩm không ổn định nên nhiều gia đình vẫn còn nhiều e ngại.
Lãnh đạo xã Xuân Hóa thường xuyên quan tâm, động viên, hỗ trợ các gia đình phát triển, nhân rộng mô hình nuôi ong lấy mật.
Được biết, hầu hết các xã miền núi ở huyện Minh Hóa đều gặp nhiều khó khăn trong xây dựng thương hiệu, quảng bá sản phẩm mật ong. Nguyên nhân do nguồn lực có hạn, việc đăng ký nhãn hiệu, đăng ký kinh doanh cho sản phẩm mật ong yêu cầu nhiều thủ tục, hồ sơ, chỉ dẫn địa lý... "Thời gian qua, chính quyền địa phương đã tích cực hỗ trợ người dân tham gia các lớp tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật nuôi ong, đồng thời hỗ trợ kinh phí để khuyến khích phát triển nghề nuôi ong lấy mật. Huyện Minh Hóa đang định hướng các địa phương cần đa dạng sản phẩm, tích cực quảng bá, xây dựng thương hiệu để tăng giá trị và khả năng cạnh tranh trên thị trường với mục tiêu sớm đưa các sản phẩm từ mật ong vào tiêu thụ tại các siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng nông sản trong toàn tỉnh và các địa phương trên cả nước", bà Trương Thị Thanh Bê, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Minh Hóa thông tin.
