Dự án nhà máy sản xuất pin xe điện ở Canada tiếp tục gây tranh cãi
Báo chí Canada từng phân tích về dự án trợ cấp cho việc sản xuất pin xe điện của Chính phủ Canada và cho rằng đây có thể là quyết định gây lãng phí nhất từ trước tới nay ở nước này.
Chính quyền Canada và tỉnh bang Ontario sẽ phải mất 20 năm mới có thể hòa vốn các khoản trợ cấp cho hai nhà máy sản xuất pin xe điện của Volkswagen và Stellantis chứ không phải là 5 năm như kế hoạch mà chính phủ đưa ra. Đây là kết luận trong một báo cáo phân tích mới nhất.
Theo phóng viên TTXVN tại Ottawa, tập đoàn Volkswagen lên kế hoạch xây dựng nhà máy pin xe điện quy mô lớn ở St. Thomas, trong khi Stellantis đã khởi công một nhà máy khác tại Windsor. Cả hai địa điểm này đều nằm tại tỉnh bang Ontario và sẽ được nhận trợ cấp từ hai cấp chính quyền, với những khoản miễn trừ thuế cho năng lượng sạch và hỗ trợ xây dựng nhà máy.
Volkswagen dự kiến sẽ được nhận 13,2 tỷ CAD và Stellantis - công ty mẹ của Chrysler và Jeep - là 15 tỷ CAD. Khoản hỗ trợ này xuất phát từ yêu cầu của hai công ty trên để phù hợp với những khoản trợ cấp mà họ có thể sẽ được hưởng nếu đặt nhà máy tại Mỹ theo Đạo luật Giảm lạm pháp mới. Vào thời điểm ký thỏa thuận với Volkswagen, Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã nói rằng Canada có thể sẽ hoàn được số vốn hỗ trợ công ty này trong vòng 5 năm, trong khi mốc thời gian tương tự cho Stellantis thì chưa được đặt ra.
Bộ trưởng Đổi mới, Khoa học và Công nghiệp Canada François-Philippe Champagne đã bảo vệ tuyên bố này khi khẳng định số tiền trợ cấp sẽ được hoàn lại chỉ sau 5 năm. Ông cho rằng đây là những thỏa thuận có lợi cho người dân Canada vì các nhà máy sẽ hoạt động trong khoảng 100 năm.
Tuy nhiên, báo cáo của Bộ phận Ngân sách Nghị viện Canada lại cho rằng thực tế sẽ phải mất nhiều thời gian hơn nữa để các cấp chính quyền có thể thu được lợi nhuận từ những khoản đầu tư của họ. Báo cáo ước tính doanh thu từ thuế của hai nhà máy trong giai đoạn 2024 - 2043 sẽ bằng tổng số tiền trợ cấp 28,2 tỷ CAD nói trên. Như vậy là thời gian hòa vốn sẽ là 20 năm thay cho ước tính chỉ khoảng 5 năm của chính phủ.
Trả lời báo chí về khoảng thời gian chênh lệch quá lớn này, Bộ trưởng Champagne cho rằng báo cáo của Bộ phận Ngân sách Nghị viện đã không tính hết toàn bộ tác động kinh tế. Các nhà máy pin xe điện được đánh giá cao vì chúng sẽ tạo ra hàng nghìn việc làm cho người lao động cũng như hỗ trợ chuỗi cung ứng sản xuất ô tô và những lĩnh vực liên quan. Theo ông, số liệu của báo cáo khác với số liệu ước tính của chính phủ có lẽ là do chưa tính toán hết tất cả những khía cạnh của chuỗi cung ứng. Ước tính trong báo cáo này mới chỉ bao gồm doanh thu của chính phủ có được từ hoạt động sản xuất pin.
Bộ trưởng Champagne nêu rõ các khoản trợ cấp cho cả hai nhà máy pin xe điện đều được lên kế hoạch phù hợp với các khoản trợ cấp tương tự hiện có ở Mỹ theo Đạo luật Giảm lạm phát nhằm khuyến khích các công ty xanh. Các thỏa thuận với cả hai công ty cũng đều có điều khoản quy định rằng nếu Mỹ loại bỏ các ưu đãi theo đạo luật trên thì Canada cũng sẽ làm như vậy.
Cho tới nay mới chỉ có Stellantis đã triển khai xây dựng nhà máy còn Volkswagen vẫn chưa bắt đầu. Tuy nhiên, báo chí Canada từng phân tích về dự án trợ cấp cho việc sản xuất pin xe điện của Chính phủ Canada và cho rằng đây có thể là quyết định gây lãng phí nhất từ trước tới nay ở nước này./.
