Chế tài xử phạt cho những kẻ trốn thuế bằng hóa đơn

Chân dung bị can Trương Thị Kim Dung bị CQCA bắt giữ. Ảnh: CQCA cung cấp

Khai khống hóa đơn để hưởng lợi

CA tỉnh Thái Bình đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can, thi hành Lệnh khám xét nơi ở và nơi làm việc; đồng thời áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú đối với 2 nữ giám đốc trú tại TP Thái Bình về tội "In, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách Nhà nước", quy định tại khoản 2 Điều 203, Bộ luật Hình sự năm 2015.

Danh tính các bị can gồm: Viên Thị An, SN 1961, phường Trần Lãm, TP Thái Bình, là Giám đốc Công ty TNHH Anh An Định; Trương Thị Kim Dung, SN 1971, trú tổ 4, phường Trần Hưng Đạo, TP Thái Bình, là Giám đốc, người đại diện theo pháp luật của DN tư nhân Đức Hải; Công ty TNHH Dịch vụ tổng hợp Đức Hải và Công ty TNHH Dịch vụ Sao Kim.

Các quyết định, lệnh nêu trên đều đã được Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Thái Bình phê chuẩn. Đây là kết quả điều tra mở rộng vụ án “Nhận hối lộ” xảy ra tại Chi cục Đăng kiểm số 11 (thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam) có địa chỉ trụ sở tại số 16 đường Trần Phú, TP Thái Bình. CQĐT xác định, trong thời gian từ tháng 7/2016 đến tháng 1/2020, bị can Trương Thị Kim Dung lấy tư cách pháp nhân là Giám đốc, người đại diện theo pháp luật của DN tư nhân Đức Hải; Công ty TNHH Dịch vụ tổng hợp Đức Hải và Công ty TNHH Dịch vụ Sao Kim đã có hành vi xuất bán 185 tờ hóa đơn VAT khống (không có hàng hóa dịch vụ kèm theo) với tổng giá trị thanh toán ghi trên hóa đơn là hơn 512 triệu đồng.

Hàng hóa, dịch vụ khai khống ghi trong các tờ hóa đơn VAT này là dịch vụ ăn uống, qua đó bị can Dung hưởng lợi số tiền gần 47 triệu đồng (tức khoảng 10% giá trị thanh toán ghi trên hóa đơn VAT khống). Trong thời gian từ năm 2020 đến năm 2023, bị can Viên Thị An lấy tư cách pháp nhân là Giám đốc Công ty TNHH Anh An Định xuất bán cho Chi cục Đăng kiểm số 11 tổng số 115 tờ hóa đơn VAT khống, nội dung hàng hóa dịch vụ ghi trên hóa đơn tương tự như đối với bị can Trương Thị Kim Dung xuất bán cho Chi cục Đăng kiểm số 11. Tổng số tiền thanh toán theo số hóa đơn khống gần 379 triệu đồng, bị can Viên Thị An hưởng lợi bất chính hơn 43 triệu đồng. Tổng số tiền đã được quyết toán là hơn 1,1 tỷ đồng.

Ngoài Chi cục Đăng kiểm số 11, hai bị can An và Dung còn xuất bán trái phép số lượng lớn hóa đơn cho nhiều đơn vị, tổ chức khác. Tổng giá trị hàng hóa dịch vụ khống ghi trên các hóa đơn lên đến hàng chục tỷ đồng, các bị can thu lời bất chính số tiền lớn. Sau khi bán hóa đơn VAT khống (liên 2) cho Chi cục Đăng kiểm số 11, An và Dung đã sử dụng liên 3 làm chứng từ bán ra để lập báo cáo, kê khai với cơ quan thuế trong các báo cáo tài chính, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, báo cáo thuế thu nhập DN, báo cáo thu nhập cá nhân tại DN, công ty do 2 bị can làm chủ.

Làm việc với CQĐT, bị can Dung và An bước đầu đã thừa nhận hành vi bán hóa đơn GTGT khống cho Chi cục Đăng kiểm số 11 để thu lợi bất chính. Để khắc phục hậu quả, các bị can cũng đã nộp số tiền thu lợi bất chính. Vụ án đang được mở rộng, điều tra, làm rõ.

Nhà hàng Xuân Định, tại số nhà 38, phố Đốc Nhưỡng, thành phố Thái Bình, cũng là nơi Công ty trách nhiệm hữu hạn Anh An Định đặt trụ sở Ảnh: M.Q

Đối diện mức án nào?

Dưới góc độ pháp lý, luật sư Nguyễn Hồng Thái, Giám đốc Công ty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và Đồng nghiệp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, các bị can đã có hành vi ghi khống giá trị hóa đơn với số tiền lên đến hàng chục tỷ đồng để thu lợi bất chính. Bởi vậy, việc CA tỉnh Thái Bình ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố các bị can trên về tội "In, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách Nhà nước" là có cơ sở.

Với nhóm tội danh "In, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách Nhà nước" được quy định như sau: người phạm tội có hành vi mua bán, sử dụng hóa đơn giá trị gia tăng có sự sai lệch, làm giả, khai khống hóa đơn, khai sai về nội dung của hóa đơn giữa các liên của hóa đơn (về thông tin của các hàng hóa, dịch vụ kèm theo mà không có sự kiện mua bán hàng hóa, dịch vụ trên thực tế).

Mặc dù nhận thức rõ hành vi mua bán trái phép hóa đơn là không đúng quy định của pháp luật nhưng vẫn thực hiện để vụ lợi, đồng thời gây thất thu cho ngân sách nhà nước nên các đối tượng liên quan trong vụ án trên thỏa mãn những dấu hiệu cơ bản của tội "In, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách Nhà nước" theo Điều 203, Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.

“Hành vi mua bán trái phép hóa đơn làm ảnh hưởng rất lớn đến chính sách quản lý Nhà nước trong lĩnh vực thuế, ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi ích kinh tế của đất nước, làm thất thoát nguồn thu vào ngân sách Nhà nước. Tùy theo tính chất mức độ của hành vi vi phạm, người phạm tội có thể bị khởi tố hình sự về tội mua bán trái phép hóa đơn theo quy định tại Điều 203, Bộ luật Hình sự, ngoài phạt tiền lên đến 500 triệu đồng, có thể bị phạt tù lên đến 5 năm” – luật sư Thái cho biết.

Luật sư Thái cũng cho biết, pháp nhân là Công ty TNHH Anh An Định và Công ty TNHH Dịch vụ Sao Kim có thể bị phạt tiền đến 1 tỷ đồng, thu hồi đăng ký hoạt động vĩnh viễn, cấm hoạt động có thời hạn một số lĩnh vực, cấm huy động vốn. Ngoài ra, CQĐT cần phải xem xét, làm rõ trách nhiệm của cán bộ, công chức thuế trực tiếp quản lý hai đơn vị này bởi những hành vi vi phạm đến nay mới bị phát hiện, kiến nghị xử lý là điều không bình thường.

Qua vụ việc trên, luật sư Thái kiến nghị, các cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm soát, giám sát chất lượng, đảm bảo tối đa tính nghiêm ngặt trong quá trình vận hành hệ thống. Nâng cấp, hoàn thiện hệ thống hóa đơn điện tử, đặc biệt tập trung vào ứng dụng xác minh hóa đơn. Tiếp tục bổ sung, khai thác triệt để các công cụ, ứng dụng cảnh báo, phân tích dữ liệu, truy xuất, phát hiện các trường hợp có dấu hiệu rủi ro cao về hóa đơn.

Tổ chức thực hiện rà soát định kỳ, tần suất lớn để nhận diện dấu hiệu vi phạm, kịp thời phát hiện, kiên quyết đấu tranh, ngăn chặn các hành vi mua bán, sử dụng hóa đơn, chứng từ giả; sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp; gian lận thuế, trốn thuế. Ngoài ra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, cố tình vi phạm theo đúng thẩm quyền; tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, chuyển giao, kiến nghị khởi tố các vụ việc có dấu hiệu tội phạm về kinh tế, tiêu cực với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xử lý theo đúng quy định pháp luật.

Thái An